یک مقدمه کوتاه بر جاوا اسکریپت

کسینوس-بیایید ببینم چه چیزهایی   را میتوانیم با جاوااسکریپت ( javacript ) به وجود بیاوریم و چه برنامه هایی  بر این زبان اثر میگذارند.

در ابتدا جاوااسکریپت برای زنده نگه داشتن صفحات وب به وجود آمد.

برنامه های که به وسیله این زبان نوشته میشوند اسکریپ نامیده میشوند و آن هارا در سند های html جایگذاری میکنیم.

اسکریپت ها به صورت متن ساده خوانده میشوند و برای اجرا نیازی به تدوین و ویرایش ندارند.

به همین دلیل javascript با زبان java کاملا متفاوت است و هیچ تشابهی با هم ندارند.

 چرا به آن javascript میگویند؟

در ابتدا که این زبان ساخته شد به آن”LiveScript” میگفتند ولی از آنجا که در آن زمان java بسیار محبوب بود تصمیم گرفتند که به عنوان برادر کوچک تر java این نام را برای آن انتخاب کنند.

اما با گذشت زمان این زبان تکامل یافته و جدا از java یک زبان کاملا مستقل شد.

امروزه جاوااسکریپت(javascript) میتواند نع تنها در مرورگر بلکه در سرور و یادستگاهایی که دارای موتور ویژه ای به نام script است،اجرا شود.

این مرور گر موتور جاسازی شده به نام “javascript”دارد.در موتورهای مختلف  کد های مختلفی وجود دارد،برای مثال:

• V8  در Chrome و Opera
• SpiderMonkey در Firefox
• نامهای رمزگذاری شده دیگری مانند “Trident” و “Chakra” برای نسخه های مختلف اینترنت اکسپلورر ، “ChakraCore” برای Microsoft Edge ، “Nitro” و “SquirrelFish” برای Safari و……وجود دارد.

اصطلاحات بالا را به یاد داشته باشید، زیرا آنها در مقالاتی که در باره توسعه وب ،در اینترنت استفاده می شوند. ما هم از آنها استفاده میکنیم به عنوان مثال ، اگر ویژگی X توسط V8 پشتیبانی می شود، پس احتمالاً در Chrome و Opera کار می کند.

موتور ها چگونه کار میکنند؟

موتور ها بسیار ساختار پیچیده ای دارند اما اصول اولیه ی ساده ای دارند.

1. موتور در صورتی که در مرورگر تعبیه شده باشد متن را میخواند وتجزیه میکند.(برای سئو به خاطر بسپارید)
2. سپس کد اسکریپت را به زبان دستگاه که زبان ماشین است کامپایل (تبدیل )میکند.
3. و در آخر کار دستگاه که کد را خوانده سری آن را اجرا میکند.

موتور در هر کدام از این مراحل بهینه سازی را اعمال میکند.حتی اسکریپت کامپایل شده را در حین اجرا تماشا میکند که خطایی نداشته باشد.سپس داده ها از طریق آن به جریان می افتند و تجزیه تحلیل میشوند به وسیله موتور ها و بر اساس این مراحل بهینه سازی بر روی کد های دستگاه اعمال میشود.وقتی که کار تمام شد اسکریپت خیلی سریع اجرا میشود.

جاوا اسکریپت  در مرور گرها چه کاری انجام میدهند

جاوا اسکریپت یک زبان برنامه نویسی ایمن است.این دسترسی به حافظه یا cpu را فراهم نمیکند زیرا در ابتدا برای مرورگرهایی که به آن احتیاج ندارند ایجاد شده است.

قابلیت های جاوا اسکریپت تا حد زیادی به محیطی که در آن اجرا می شود بستگی دارد. برای مثال ، Node.js از عملکردهایی پشتیبانی می کند که به JavaScript اجازه می دهد پرونده های دلخواه را بخواند / بنویسدو همچنین درخواست های شبکه و غیره را انجام دهد.

جاوا اسکریپت در مرورگرها می تواند همه موارد مربوط به ویرایش صفحه وب ، تعامل با کاربر و وب سرور را انجام دهد.

به عنوان مثال جاوااسکریپت در مرورگرقادر است:

• سند htmlجدید را به صفحه وب ما اضافه کند،محتوای موجود در سند را تغیر دهد . یا سبکی نوشتن آن را تغیر دهد.
• به اقداماتی که کاربر در صفحه وب انجام میدهد واکنش نشان میدهد یعنی اگر کاربر در صفحه کلیلک میکند یا کلیذی را فشار میدهد آن را اجرا میکند.
• درخواست هارا از طریق شبکه به سرور از راه دور منتقل میکند،پروندخه هارا بارگیری و بارگذاری میکند.
• کوکی هارا دریافت و تنظیم میکند.
• داده های که از طرف کاربر می آیند را ذخیره میکند.

چه کارهایی را جاوا اسکریپت نمیتواند انجام دهد

توانایی این زبان به دلیل ایمنی بالا در مرورگر ها محدود است،ودلیل آن این است که اجازه دسترسی صفحات مخرب به اطلاعات کاربر را ندهد و سایت ما یامن بماند از لحاظ ویروس های مخرب.

نمونه هایی از این محدودیت ها عبارتند از:

• جاوا اسکریپت ممکن است نتواند پروندهایی که  در صفحات وب  وجود داردرا  بر روی دیسک های سخت بخواند یا بنویسدشان،بلکه بدون اینکه بدانند در آن ها چیست آن ها را میخوانند و کپی و یا اجرا میکنند.یعنی دسترسی مستقیم به سیستم عامل ندارند.

مرور گرهای مدرن این امکان را میدهند که این زبان با پرونده ها کار کند.اما دسترسی بسیار محدود است و فقط در صورتی ارائه میشود که کاربر اقدام خاصی را انجام دهدمانند ریختن یک پرونده در پنجره ی یک مرورگر.

روش هایی هم برای تعامل دوربین و میکروفن وجود دارد ولی به شرطی که کاربر این اجازه را بدهد.اگر این اجازه را کاربر بدهد جاوا اسکریپت میتواند به راحتی دوربین وب شما را روشن کند و اطلاعات را به NSAارسال کند.

• جاوااسکریپت  به راحتی میتواند به سرور جایی که صفحه وب ما وجود دارد دسترسی پیدا کند ولی نمیتواند داده ها را از سایر سایت ها دریافت کند.

در صورت استفاده از JavaScript در خارج از مرورگر ، به عنوان مثال در سرور ، چنین محدودیتی وجود ندارد.

چه چیزی جاوا اسکریپت را یک زبان منحصر به فرد میکند؟

این سه نکته زیر جاوا اسکریپت را یک زبان منحصر به فرد میکند:

• ادغام کامل با CSSوHTML
• تمام کارها با جاوااسکریپت به سادگی انجام میشود.
• تمام مرورگرها از این زبان پشتیبانی میکنند.

جاوااسکریپت تنها زبانی است که این ترکیبی از این سه ویژگی را دارد.این ها همان ویژگی هایی هستند که جاوا اسکریپت را بی نظیر میکنند.به همین دلایلی که گفته شده،جاوااسکریپت یک زبان محبوب برای تعامل کاربر با صفحه ی وب ماست.

همچنین با این زبان میتوانید برنامه های موبایل،درست کردن سرور و…تولید کنید.

زبان های بالاتر از JavaScript

جاوااسکریپت نمیتواند همه ی نیاز های مارا برآورده کند.

این درست که این زبان قابلیت های بسیاری دارد و زبان سطح بالایی است ولی نیاز هایی که افراد دارند متفاوت است و این زبان تمام نیاز هارا نمیتواند پوشش بدهد.

به تازگی تعدادی زبان جدید به وجود آمده است که قبل از اجرا شدن در مرور گر به جاوااسکریپت منتقل میشوند.

ابزار های جدید برای طراحان وب باعث شده برنامه هایی که آن ها مینویسند سرعت بیشتری داشته باشند.

برای مثال نمونه هایی از این زبان هارا برای شما مثال میزنیم:

• CafeScript:به ما این اجازه را میدهد که کدهایی که نوشتیم واضع تر و دقیق تر باشند.
• TypeScript:برای ساده سازی طراحی وب و همچنین پشتیبانی سیستم های پیچیده توسط مایکروسافت به وجود آمده است.
• Dart:یک زبان مستقل که برای موتورهای بدون مرورگر به وجود آمده است.

زبان های بیشتری نیز وجود دارد ولی برای درک هر کدام از آن ها ما باید ابتدا جاوااسکریپت را بلد باشیم.

چه مدت طول میکشد تا به این زبان مسلط شویم؟

اگر ما روزی ۸ ساعت تمرین داشته باشیم میتوانیم در مدت ۲ ماه به طور کامل به این زبان مسلط شویم.

خلاصه

• javascript ابتدا برای طراحی صفحات وب به وجود آمد اما بعدها توسعه یافت و برای تولید برنامه های دیگر نیز به کار آمد.
• امروزه جاوا اسکریپت یک زبان محبوب است زیرا قابلیت این را دارد تا با HTML/CSS ادغام شود.
• زبان های زیادی هستند که به جاوااسکریپت مربوط میشوند.توصیه میکنیم بعد از اینکه به این زبان مسلط شدید به سراغ آن هاهم بروید.

درباره نویسنده

See author's posts